HTTPS là gì? Phân biệt giữa giao thức HTTP và HTTPS

Trong thế giới kỹ thuật số hiện đại, việc bảo mật thông tin cá nhân và dữ liệu trực tuyến ngày càng trở nên quan trọng. Một trong những cách đảm bảo an toàn khi truy cập vào các trang web là thông qua giao thức HTTPS. Nếu bạn từng thắc mắc HTTPS là gì và tại sao nó lại quan trọng, bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về giao thức này, so sánh sự khác biệt giữa HTTP và HTTPS, và tại sao các trang web nên chuyển sang sử dụng HTTPS.

HTTPS là gì?

HTTPS (HyperText Transfer Protocol Secure) là một phiên bản an toàn của giao thức HTTP (HyperText Transfer Protocol). HTTPS sử dụng mã hóa SSL/TLS để bảo mật dữ liệu được truyền giữa trình duyệt của người dùng và máy chủ của trang web. Điều này có nghĩa là thông tin của người dùng, chẳng hạn như mật khẩu, số thẻ tín dụng và dữ liệu cá nhân khác, được mã hóa và bảo vệ khỏi những kẻ tấn công.

Trong khi HTTP truyền dữ liệu ở dạng văn bản thuần (plaintext), dễ dàng bị chặn bởi các bên thứ ba, HTTPS đảm bảo rằng dữ liệu chỉ có thể được giải mã bởi trình duyệt của người dùng và máy chủ trang web.

Cơ chế hoạt động của HTTPS

HTTPS hoạt động bằng cách sử dụng mã hóa SSL (Secure Sockets Layer) hoặc TLS (Transport Layer Security) để bảo mật dữ liệu truyền tải. Khi bạn truy cập một trang web sử dụng HTTPS, quá trình sau sẽ diễn ra:

1. Kết nối ban đầu: Trình duyệt của bạn yêu cầu kết nối với trang web qua HTTPS.
2. Chứng thực SSL: Máy chủ trang web gửi một chứng chỉ SSL, được cung cấp bởi một cơ quan chứng thực đáng tin cậy (CA – Certificate Authority). Chứng chỉ này xác minh danh tính của trang web.
3. Thiết lập mã hóa: Trình duyệt và máy chủ bắt đầu quá trình thương lượng mã hóa (handshake), trong đó chúng thống nhất về các thuật toán mã hóa và tạo khóa mã hóa để bảo vệ dữ liệu.
4. Truyền dữ liệu an toàn: Sau khi kết nối mã hóa được thiết lập, dữ liệu được truyền qua kết nối an toàn này, đảm bảo rằng thông tin cá nhân của người dùng không bị đánh cắp hoặc can thiệp.

Sự khác biệt giữa HTTP và HTTPS

1. Bảo mật

• HTTP: Dữ liệu được truyền dưới dạng văn bản thuần, không có mã hóa. Điều này có nghĩa là nếu dữ liệu bị chặn bởi một bên thứ ba, thông tin của bạn sẽ dễ dàng bị đọc và sử dụng trái phép.
• HTTPS: Dữ liệu được mã hóa, đảm bảo rằng chỉ có người nhận dự kiến (máy chủ trang web) mới có thể giải mã thông tin. Điều này làm giảm nguy cơ bị đánh cắp thông tin cá nhân hoặc tấn công mạng.

2. Chứng chỉ SSL

• HTTP: Không yêu cầu chứng chỉ SSL. Bất kỳ ai cũng có thể thiết lập một trang web sử dụng HTTP mà không cần xác minh danh tính của họ.
• HTTPS: Yêu cầu chứng chỉ SSL từ một cơ quan chứng thực đáng tin cậy. Chứng chỉ này đảm bảo rằng trang web thực sự thuộc về tổ chức hoặc cá nhân đã đăng ký và được xác thực.

3. Hiển thị trên trình duyệt

• HTTP: Trình duyệt không hiển thị biểu tượng khóa. Trong một số trình duyệt, trang web sử dụng HTTP có thể bị đánh dấu là không an toàn.
• HTTPS: Khi bạn truy cập vào một trang web HTTPS, trình duyệt sẽ hiển thị biểu tượng khóa màu xanh hoặc xanh lá trên thanh địa chỉ, cho thấy kết nối của bạn là an toàn.

4. SEO và xếp hạng trên Google

• HTTP: Các trang web sử dụng HTTP có thể bị xếp hạng thấp hơn trên công cụ tìm kiếm, do Google ưu tiên các trang web an toàn.
• HTTPS: Google đã xác nhận rằng HTTPS là một trong những yếu tố xếp hạng. Trang web sử dụng HTTPS có thể cải thiện thứ hạng trên kết quả tìm kiếm.

Tại sao HTTPS quan trọng?

1. Bảo mật thông tin người dùng

Sử dụng HTTPS là cách tốt nhất để bảo vệ dữ liệu người dùng khỏi các cuộc tấn công trung gian (man-in-the-middle attacks). Điều này đặc biệt quan trọng đối với các trang web xử lý thông tin nhạy cảm như giao dịch ngân hàng, thương mại điện tử, và thông tin cá nhân.

2. Xây dựng lòng tin với người dùng

Người dùng thường cảm thấy yên tâm hơn khi thấy biểu tượng khóa an toàn trên thanh địa chỉ của trình duyệt. Điều này giúp xây dựng lòng tin và tạo ra một môi trường trực tuyến an toàn cho cả người dùng và doanh nghiệp.

3. Cải thiện SEO

Như đã đề cập, HTTPS là một yếu tố xếp hạng của Google. Điều này có nghĩa là việc sử dụng HTTPS có thể giúp trang web của bạn xếp hạng cao hơn trên các kết quả tìm kiếm, mang lại nhiều lượt truy cập hơn.

Cách chuyển đổi từ HTTP sang HTTPS

Chuyển đổi trang web từ HTTP sang HTTPS có thể yêu cầu một số bước kỹ thuật, nhưng nó là một quá trình cần thiết để đảm bảo tính bảo mật và uy tín của trang web. Dưới đây là các bước cơ bản để thực hiện quá trình này:

1. Mua chứng chỉ SSL: Bạn cần mua chứng chỉ SSL từ một cơ quan chứng thực đáng tin cậy. Có nhiều loại chứng chỉ SSL khác nhau tùy thuộc vào nhu cầu của bạn, từ chứng chỉ SSL cơ bản đến chứng chỉ Wildcard SSL cho nhiều miền.
2. Cài đặt chứng chỉ SSL trên máy chủ: Sau khi mua chứng chỉ SSL, bạn cần cài đặt nó trên máy chủ của mình. Quá trình này có thể thay đổi tùy thuộc vào nhà cung cấp dịch vụ hosting của bạn.
3. Chuyển hướng từ HTTP sang HTTPS: Sau khi cài đặt chứng chỉ SSL, bạn cần thiết lập chuyển hướng tự động từ HTTP sang HTTPS để đảm bảo tất cả lưu lượng truy cập đều qua kết nối an toàn.
4. Cập nhật các liên kết nội bộ: Đảm bảo rằng tất cả các liên kết nội bộ trên trang web của bạn đều sử dụng HTTPS.
5. Kiểm tra và xác minh: Sau khi hoàn tất quá trình chuyển đổi, hãy kiểm tra toàn bộ trang web của bạn để đảm bảo rằng không có vấn đề gì xảy ra và mọi kết nối đều an toàn.

Kết luận

Việc chuyển đổi từ HTTP sang HTTPS không chỉ là một yêu cầu về bảo mật mà còn là cách để bảo vệ dữ liệu của người dùng và xây dựng uy tín trực tuyến. Sử dụng HTTPS không chỉ giúp bạn bảo vệ thông tin của khách hàng mà còn cải thiện xếp hạng trang web trên các công cụ tìm kiếm và tạo sự tin tưởng cho người dùng.